آموزش موسیقی به کودکان با استفاده از متد ارف

متد ارف که ترجمه اصطلاح آلمانی Orff-Schulwerk است؛ یک رویکرد به آموزش موسیقی را ارائه می‌کند که کاربرد آن در درجه اول برای کودکان است. هرچند در سایر زمینه‌ها هم می‌تواند به همان اندازه مفید باشد. این متد در دهه 1920 با اجرا روی دانش‌آموزان موسیقی و رقص بزرگ‌سالان در آلمان (شهر بایرن) و توسط کارل ارف آغاز شد؛ و در حدود سال 1950 از طریق تلاش همکاران ارف برای استفاده در زمینه آموزش موسیقی به کودکان، احیا شد.

در این مقاله وب‌سایت آموزشگاه موسیقی پارسه می‌خواهیم شما را با متد ارف و ویژگی‌های آن آشنا کنیم.

فلسفه متد ارف

انگیزه متد ارف بررسی چگونگی رفتار کودکان در بازی گروهی است. ریتم که از زبان مادری کودک گرفته شده، پایه و اساس این متد را تشکیل می‌دهد. در واقع متد ارف یک مدل پداگوژیکال (پداگوژی به معنای تعلیم) یا چارچوب‌دار را فراهم می‌کند؛ که آموزش موسیقی را در هر سنی یا هر سطح تجربه‌ای امکان پذیر می‌نماید. در متد ارف وظیفه معلم طراحی و تسهیل فعالیت‌های مناسب برای نوآموزان است؛ تا باعث موفقیت، رضایت، لذت و کسب تجربه آنها شود. اگرچه بعضی افراد استعداد بیشتری برای فراگیری در این روش دارند؛ اما متد ارف بر مبنای فعالیت گروهی شکل می‌گیرد.

اجزای فعالیت در متد ارف

ریتم، ملودی و بداهه عناصر جدانشدنی متد ارف هستند. این متد رویکردی جدی به مبحث تجربه در موسیقی دارد؛ و می کوشد از هنرجو پاسخ‌هایی خلاقانه و طبیعی را در قالب، رقص، آواز، حرکت و موسیقی دریافت کند. فراموش نکنید که برای یک کودک آواز، موسیقی حرکت و صحبت کردن دارای زنجیره اتصالی مشخص است. به همین دلیل می‌توان گفت ریتم اساسی‌ترین عنصر یادگیری موسیقی در متد ارف است. کاری که در متد ارف انجام می‌شود به زبان ساده ارتباط دادن الگوهای گفتاری به ریتم است. این کار خلاقیت را در کودک افزایش داده و این ارتباط به الگوهای حرکتی نیز گسترش می‌یابد.

پس از ریتم، ملودی دومین جزء فعالیت در متد ارف است. شیوه تدریس ملودی هم مشابه ریتم است. در این زینه کارل ارف می‌گوید در قدم اول باید کودک تجربه ناخودآگاه از ملودی و ریتم را به دست آورد؛ و سپس یادگیری آگاهانه را آغاز کند. اما بداهه تکمیل‌کننده دو بخش قبلی است. این بخش کودکان را آزاد می‌گذارد تا در چارچوب مشخصی واکنش‌هایی خلاقانه به ریتم و ملودی داشته باشند.

برای درک بهتر متد ارف جالب است که نگاهی تمثیلی داشته باشیم به یک جلسه از این کلاس موسیقی، در این جلسه استاد داستانی کودکانه را مطرح می‌کند؛ و از کودکان می‌خواهد در گروه‌های مختلف عهده‌دار موضوعی باشند. مثلا از عده‌ای می‌خواهد صدای عناصر طبیعیت را با استفاده از ساز به داستان اضافه کنند؛ و از گروهی دیگر می‌خواهد بنا بر شرایط داستان صدایی شاد، هیجانی یا... از ساز خود ارائه کنند. در نظر داشته باشید که اگرچه این متد وابسته به ساز خاصی نیست؛ اما سازهای ریتمیک و مناسب کودکان در آن کارایی بهتری دارد.

کارل ارف کیست؟

کارل ارف استاد موسیقی آلمانی و مبدع متد ارف است. او این متد را در کتابی با همین نام نیز منتشر کرده است؛ و در عمل نیز در سال‌های دهه 1920 الی 1930 میلادی، این متد را در کلاس‌های خود اجرا نموده است. کارل ارف معتقد است که موسیقی تنها نواختن نیست و ریتم و بیان و حرکت نیز در آن موثر است. کارل ارف معتقد است کودکان علاقه‌ای به یادگیری از طریق مطالعه ندارند؛ آنها بیشتر بازی می‌کنند و اگر بتوانید در قالب بازی چیزی به آنها بیاموزید از آن استقبال خواهند کرد.