متد امیل ژاک دالکروز در آموزش موسیقی کودکان

امیل ژاک دالکروز یکی از موسیقی دانان مطرح سوئیسی است؛ که زمینه ساز شکل گیری مطالعات بسیاری در آموزش موسیقی به کودکان است. امیل خود استاد هارمونی بوده است و در نتیجه تنها یک تئوریسین موسیقی نیست. در این مقاله آموزشگاه موسیقی پارسه، به بررسی ویژگی های متد دالکروز در آموزش موسیقی کودک می پردازیم.

 

متد دالکروز مبتنی بر دو اصل اساسی است. اول اینکه او معتقد است آموزش موسیقی در دوران کودکی اثرات بسیاری بر قدرت درک فرد از مهارت های پایه ای موسیقی دارد. در نتیجه این متد تاکید زیادی بر شروع آموزش ها در همان سال های ابتدایی تولد کودک می نماید.
دومین اصل اینکه امیل معتقد است آموزش موسیقی به کودک باید بر مبنای بداهه باشد. به همین دلیل هم متد طراحی شده توسط او مبتنی بر بداهه خوانی در سلفژ است.
امیل ژاک دالکروز حتی پا را فراتر از آموزش موسیقی به کودکان می گذارد؛ و می گوید که زیرساخت های تعلیم و تعلم کودکان می تواند بر اساس رشد شعور موسیقیایی کودک شکل بگیرد.
در نهایت متد طراحی شده توسط امیل، توسط خود او به نام Eurhythmic شناخته شده است.
این متد در عمل بر پایه مجموعه ای حرکات فیزیکی است که کودکان را در درک مفاهیم عناصر مختلف موسیقی مثل ریتم، هارمونی، ملودی، سبک و فرم، کمک می کند.
سبک یوریتمیک می کوشد با استفاده از حرکات فیزیکی مثل بالا و پایین پریدن، حرکت دادن دست ها و پاها، آواز خواندن، قدم زدن، تلوتلو خوردن و... مفاهیم موسیقی را به کودکان منتقل کند. در عمل این متد بدن انسان را به یک ساز موسیقی تشبیه می کند؛ و بنا دارد به این وسیله فهم موسیقیایی را در ذهن کودکان افزایش دهد.
یکی دیگر از ویژگی های متد دالکروز تاکید بالا روی آواز خواندن کودکان به صورت بداهه و با نت های مختلف است. او معتقد است که این کار باید جزئی از برنامه روزانه نوآموز باشد.
دالکروز با استفاده از این متد توانست جسم و ذهن را با هم درآمیزد؛ و روشی برای انتقال و آموزش مفاهیم ذهنی با استفاده از حرکات فیزیکی بیافریند. در نهایت باید گفت این متد بر اساس سه آموزش یوریتمیک، سلفژ و بداهه، به پیگیری آموزش موسیقی به کودکان می پردازد.
جالب است بدانید که امیل ژاک دال کروز تنها یک تئوریسین موسیقی نیست؛ و خود دارای سابقه عملی تدریس سلفژ و هارمونی است. او از گذر همین کلاس ها که در کنسرواتوار ژنو برگزار می شد؛ توانست متد خود را تکمیل و ارائه کند. متد دالکروز برای اولین بار به عنوان کلاس های آموزش موسیقی با حرکت، در کشور انگلستان اجرا شد و مورد توجه قرار گرفت.
اگرچه هدف اصلی دالکروز از ارائه این متد، آموزش موسیقی به کودکان بود؛ اما این متد بعدها گسترده تر شد و در سایر هنرها، بخصوص هنر بازیگری بسیار مورد توجه قرار گرفت.
علت استقبال کلاس های بازیگری از این متد نیز ساختار آن است؛ که به تسلط بازیگر بر بدنش کمک می کند. در عمل این متد طوری طراحی شده است که فرد را به سمت ریتم های طبعی سوق می دهد؛ حرکات اضافه بدن را می گیرد و تک های عصبی را کاهش می دهد. در نتیجه بازیگر می تواند با قدرت بیشتری با استفاده از بدنش به اجرای نقش های مختلف بپردازد و کنترل بیشتری روی آن داشته باشد.